امام محمّد باقر عليه السّلام فرمود:

“همانا خداوند تبارك و تعالى دوست ميدارد كسى را كه در ميان جمع شوخ طبعى كند و خوش مجلس باشد

تا وقت ديگران باو خوش گردد (و بنا بر تعبيرات ديگرى كه نقل كرده‏اند يعنى شوخى و مزاح كند وقتى

كه مى‏خواهد نزديكى كند و با خشونت و زور اين كار را نكند) امّا چندان شوخى كند كه به فحش نينجامد،

و كسى را كه تنهائى گزيند و به تفكّر پردازد، و نيز كسى را كه فارغ از هر اشتغالى خلوت كند و انديشه

خود را به عبرت گرفتن از احوال دنيا متوجّه سازد، و شب زنده دار براى نماز شب، خداوند اين افراد را

محبوب مى ‏دارد.”

ترجمه من لا يحضره الفقيه، ج‏2، ص: 162

امير المؤمنين عليه السّلام فرمود:

“همانا خداوند تبارك و تعالى هر گاه بخواهد زمينيان را عذاب كند به آنان خطاب مى ‏فرمايد:

اگر نبودند آن كسانى كه به يك ديگر محبّت مى ‏كنند با جلال من (يا بنا بر نقل ديگرى با امور

حلالى كه من بر آنان حلال كرده‏ام) و مسجدهاى مرا آباد مى‏ كنند و رونق مى ‏دهند، و سحرگاهان

استغفار و طلب آمرزش مى ‏كنند، اگر ايشان نبودند و بخاطر آنان نبود

حتما عذاب خود را بر سر زمينيان فرو مي فرستادم.”

ترجمه من لا يحضره الفقيه، ج‏2، ص: 161

امام صادق عليه السّلام فرمود:

“مردم صبحگاهان كه از بستر خود برمى ‏خيزند به سه گروه دسته بندى شده‏ اند يا جزء يكى از اين سه گروه هستند:

يك عدّه سود برده ‏اند و ضرر نكرده‏ اند، و يك گروه زيان ديده ‏اند و بهره ‏اى نيافته‏ اند، و گروه آخر نه زيان ديده ‏ا ند

و نه سود برده ‏اند، امّا گروه اوّل كه در طول شب سود برده‏ اند و زيان نديده ‏اند كسانى هستند كه از خواب برخاسته و

وضو ساخته و نماز گزارند و به ذكر ياد خداوند عزّ و جلّ كنند اين گروه همان كسانى هستند كه سود برده و زيان

نكرده ‏اند، و امّا گروه دوّم كسانى هستند كه شب را در معصيت خداوندعزّ و جلّ گذرانيده‏ اند اين همان گروه زيان ديده

هستند كه هيچ نفعى نبرده‏ اند، و بالاخره گروه سوم شب را پيوسته در خواب گذرانيده تا صبحگاهان اين گروه همان دسته

است كه نه زيان كرده و نه سود برده است.”

ترجمه من لا يحضره الفقيه، ج‏2، ص: 160

هشام بن سالم از آن حضرت روايت كرده است كه در مورد اين آيه كه خداوند عزّ و جلّ ميفرمايد:

“إِنَّ ناشِئَةَ اللَّيْلِ هِيَ أَشَدُّ وَطْئاً وَ أَقْوَمُ قِيلًا (يعنى: همانا ناشئه و عبادت شبانه از حيث قولش (يا از حيث صدق قول)

پايدارتر و باقوامتر و استوارتر است) “

آن حضرت فرمود:

“مراد برخاستن شخص است از بسترش در حالى كه مقصودش از اين كار فقط رضاى خداوند عزّ و جلّ باشد

و هيچ چيز ديگر در نظر نداشته باشد.”

ترجمه من لا يحضره الفقيه، ج‏2، ص: 159

 بحر السقّاء از امام صادق عليه السّلام روايت كرده كه آن حضرت فرمود:”

از جمله نسيم هاى رحمت خداوندعزّ و جلّ اين سه چيز است:

بيدارى و اشتغال به عبادت در شب، و افطار كردن روزه دار، و ملاقات و ديدار برادران ايمانى.”

ترجمه من لا يحضره الفقيه ؛ ج‏2 ؛ ص158

فضيل از امام صادق عليه السّلام روايت می كند كه فرمود:

“خانه‏ هائى كه شبها در آن نماز و قرآن خوانده مى ‏شود، از براى اهل آسمان مي درخشد چونان كه ستارگان از براى اهل زمين.”

 در حديثی از امام صادق عليه السّلام نقل شده در معنى كلام خدا كه ميفرمايد: «إِنَّ الْحَسَناتِ يُذْهِبْنَ السَّيِّئاتِ‏» يعنى

«كارهاى خوب گناهان را از بين‏ ميبرد»

فرمود: “نماز شب شخص مؤمن اثر گناه روز او را از بين ميبرد.”

شرح:

البتّه معلوم است كه شخص نماز شب‏خوان دست بهر گناه و آلودگى نميزد، بلى ممكن است بعضى از معاصى كوچك

از او سرزند و آمرزيده شود، مشروط بر اينكه حقّ النّاس نباشد چون خداوند وعده داده كه از ظلم هيچ ظالمى نگذرد،

و حقّ مظلوم را از ظالم بگيرد، و مي فرمايد «إِنَّ رَبَّكَ لَبِالْمِرْصادِ» يعنى خداوند در كمين ظالمين و ستمكارانست.

ثواب الأعمال و عقاب الأعمال ، ص: 100