1- علاقه و تبعیت از خانواده

از صفات پسندیده و نیکوی این بانوی عظیم الشأن، علاقه و دوستی زایدالوصفی است که ایشان به خانواده، به خصوص به برادر محبوبشان امام رضا(ع) داشتند. ایشان ده ساله بودند که پدر بزرگوارشان در زندان هارون الرشید به شهادت رسید و از آن به بعد در آغوش پرمهر امامت و ولایت تربیت یافتند.

بحث دیگری که می توان در این مجال بدان پرداخت، این موضوع است که حضرت معصومه (س) ازدواج نکرده اند. این سؤال برای خیلی ها پیش می آید که چرا؟

در زمان زندگی ایشان یعنی دوره حکومت بنی عباس، خفقان شدیدی حاکم بود. امکان ارتباط بین خانواده امام و دیگران بسیار سخت حاصل می شد. شیعیان جرأت نزدیک شدن به خانه امام را نداشتند، چه برسد به اینکه به فکر خواستگاری از حضرت معصومه(س) برآیند (کتاب کریمه اهل بیت- ص 491 و 492) ولی ایشان از این شرایط هیچ گله و شکایتی نداشتند و همواره شاکر خداوند و تابع خانواده خود بوده اند.

2- یک دانشمند واقعی

از مشخصات بارز این الگوی به تمام معنا، علم و دانش ایشان بود. در تاریخ برای اثبات این موضوع روایات متعددی آمده است: زمانی جمعی از شیعیان برای دریافت پرسش های خود به مدینه وارد شدند تا به محضر امام موسی کاظم(ع) برسند. وقتی به منزل آن حضرت رسیدند، باخبر شدند که آن بزرگوار در مسافرت هستند. ناگزیر سؤالات را نوشتند و به خانواده امام سپردند تا در سفر بعدی پاسخ ها را دریافت کنند. چند روز بعد که برای خداحافظی به در خانه امام آمدند، دیدند حضرت معصومه(س) پاسخ سؤالات را نوشته و آماده نموده است. شادمان جواب ها را گرفتند. هنگام مراجعت، امام کاظم(ع) را دیدند و ماجرا را تعریف کردند. امام پاسخ های حضرت معصومه را خواندند و به تمجید از آن حضرت فرمودند: پدرش به فدایش باد. (کشف اللئالی صالح ابن عرندی)

3- شجاعت

حضرت معصومه(س) محدثه و امینی برای پدرشان محسوب می شدند (انوار المشعشعین ج 1 ص 211) احادیث زیادی از قول ایشان به ما رسیده است از جمله: حدیث منزلت (الغدیر ج 1 ص 197)، حدیثی که قسمتی از معراج پیامبر را بیان می کند (بحار ج 68 ص 76 و 77) حدیثی در حالات تولد امام حسین(ع) (الامالی ص 82) و احادیث دیگری که همه در وصف شیعیان و حقانیت تشیع است. این  امر نشانگر شجاعت و جرأت این شیرزن است. با وجود خفقان حاکم در زمان هارون، که نقل احادیث ممنوع بود، ایشان در همه حال از اسلام واقعی دفاع کردند و تا آنجا که توانستند پیام ولایت را به گوش مسلمانان رساندند.

این درسی برای دختران ماست که همیشه و همه حال در فکر احیاء اسلام باشند.

عواملی همچون تابع خانواده بودن، علم و دانش بسیار، شجاعت و دلیری، حمایت از حریم ولایت، تلاش و پشتکار بی حد و حصر و صدها دلیل دیگر، ما را به سمت الگوپذیری از این بانوی یگانه می کشاند

4- حامی ولایت

حضرت فاطمه معصومه(س) تا پای جان از ولی خدا امام رضا(ع) دفاع کرد و در سن 28 سالگی پس از تحمل رنج های فراوان و دیدن داغ بیست و هشت تن از عزیزان خود، در قم مسموم شد و همانجا دارفانی را وداع کرد.

5- تلاش و پشتکار فراوان

درس دیگری که دختران ما می توانند از این بانوی ارجمند بگیرند این است که ایشان خود با تلاش و پشتکار خویش به این مقام دست یافته اند، زیرا امام کاظم(ع) دختران دیگری هم داشت ولی هیچ کدام شان به چنین درجه ای نرسیدند.

کوتاه سخن آنکه عواملی همچون تابع خانواده بودن، علم و دانش بسیار، شجاعت و دلیری، حمایت از حریم ولایت، تلاش و پشتکار بی حد و حصر و صدها دلیل دیگر، ما را به سمت الگوپذیری از این بانوی یگانه می کشاند. به امید آنکه بتوانیم از ادامه دهندگان راهشان باشیم.

بی شک اهل بیت پیامبر (ص) چهره های پرفروغی به جهانیان عرضه کرده اند و نامشان مانند ستارگان درخشان در آسمان فضایل می درخشد. درخشان ترین ستاره در میان بانوان هفتمین منظومه ولایت، فاطمه فرزند پاکیزه موسی بن جعفر (ع) است؛ بانویی که سالهاست تشنگان معرفت از حریمش، زلال ایمان می نوشند و عارفان با گذر بر زندگی فرزانه اش و درک لحظه های آسمانی شدنش، درهای عروج را به روی خود می گشایند و بوی وصال را در گستره زمین منتشر می سازند.

حضرت فاطمه معصومه (س) بانویی بهشتی، غرق در عبادت و نیایش، پیراسته از زشتی ها و شبنم معطر آفرینش است. شاید یکی از دلایل «معصومه» نامیدن این بانو، آن باشد که عصمت مادرش حضرت زهرا (س) در او تجلی یافته است. بر اساس پاره ای از روایات، این لقب از سوی امام رضا (ع) به این بانوی والامقام اسلام وارد شده است؛ چنان که علامه مجلسی در اینباره میگوید: امام رضا (ع) در جایی فرمود: «هرکس معصومه را در قم زیارت کند، مانند کسی است که مرا زیارت کرده است».